ਆਉ ਅਸੀਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਬਾਰੇ ਅਕਸਰ ਪੁੱਛੇ ਜਾਂਦੇ 5 ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇਈਏ!
ਤਿੰਨ ਅੰਕ ਜੋ ਤੁਹਾਡੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ: ਤੁਹਾਡਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ। ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਕੋਰ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ ਤੁਹਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕੁਝ ਸੁਪਨੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਉਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਨਾ ਸਿਰਫ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਰਜ਼ੇ ਲੈਣਾ ਆਸਾਨਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਘੱਟ ਵਿਆਜ ਦਰ ਦੀ ਵੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਸਮੇਂ ਤੁਹਾਡਾ ਖਰਚ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਜੀਵਨ ਭਰ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ੳਪਯੁਕਤ ਰਕਮ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਤੁਹਾਡੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਮਾੜਾ ਪੱਖ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਲੱਖਾਂ ਭਾਰਤੀ ਆਪਣੇ ਪੈਸਿਆਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਹਰ ਕੋਈ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿੱਤ ਉਚਿੱਤ ਸਥਿਤੀ ਰਹੇ, ਪਰ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਹੀ ਵਿਅਕਤੀ ਚੰਗੇ ਕਰੈਡਿਟ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਬਾਰੇ 5 ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਾਂ:
- ਇੱਕ ਕਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਉਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਦਾ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਉੱਤਰ ਇਹ ਹੈ: ਬਹੁਤ ਕੁਝ! ਇੱਕ ਆਮ ਕਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪਛਾਣ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ: ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ (ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਲਿਮਿਟ ਸਮੇਤ), ਖਾਤੇ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਰ (ਕਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ, ਹੋਮ ਲੋਨ, ਆਟੋ ਲੋਨ, ਆਦਿ), ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਖਾਤਿਆਂ ਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਭੁਗਤਾਨ ਇਤਿਹਾਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਚਾਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਬਿਊਰੋਜ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਬੈਂਕਾਂ, ਐੱਨ.ਬੀ.ਐੱਫ.ਸੀ.( NBFCs) ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਡਾਟਾ ਸੰਕਲਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ, ਇਹ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਬਿਊਰੋ ਤੁਹਾਡੀ ਉਧਾਰਪਾਤਰਤਾ (creditworthiness) ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਹਰੇਕ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਬਿਊਰੋਜ਼ ਇੱਕ ਸਕੋਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਚਾਰ ਸਕੋਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਚਾਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਦੇ ਅੰਕ ਹਲਕਾ ਜਿਹਾ ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤੁਹਾਡੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਤਸਵੀਰ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਇਕਸਾਰ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
- ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੁਹਾਡੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ?
ਤੁਹਾਡੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਕਾਰਕ ਹਨ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਈ.ਐੱਮ.ਆਈ ਅਤੇ ਕਾਰਡ ਬਕਾਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬਕਾਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਦੇਰੀ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਕਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਕੁਝ ਪੁਆਇੰਟ ਘਟ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਅੱਗੇ ਹੈ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਦੀ ਤਹਿਕੀਕਾਤ ਹੈ। ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਕਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਰੈਡਿਟ ਦੀ ਤਹਿਕੀਕਾਤ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ, ਸੋਫ਼ਟ ਅਤੇ ਹਾਰਡ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੇ ਸਕੋਰ ਦੀ ਤਹਿਕੀਕਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹਲਕੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਤੁਹਾਡੇ ਕਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਪਰ ਸਖ਼ਤ ਪੁੱਛ-ਗਿੱਛ, ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋ, ਅਕਸਰ ਉਧਾਰ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਕਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਲਿਆ ਸਕਦੀ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ਾ ਨਾ ਹੀ ਮਿਲੇ।
ਨਵੇਂ ਕਰੈਡਿਟ ਖਾਤੇ ਖੋਲ੍ਹਣੇ ਜਾਂ ਨਵੇਂ ਲੋਨ ਲੈਣਾ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਨਿਯਮਤ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਅਦਾਇਗੀ ਨਾਲ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਿਣਦਾਤਾ ਆਪਣੀ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਤੇ ਉਧਾਰਕਰਤਾ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਸਕੋਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਹ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਸਕੋਰਾਂ ਨੂੰ ਪੈਮਾਨੇ ਤੇ ਮਾਪਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵਿਲੱਖਣ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਤੇ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਵਿਚਾਰ ਨਾ ਕਰਨ, ਸਗੋਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਤੁਹਾਡਾ ਸਕੋਰ 700 ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਹੁਣ ਕੀ ਕਰੀਏ?
ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਅਸਚਰਜਤਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਹਰ ਸਾਲ ਆਪਣੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ! ਸੀ.ਆਰ.ਆਈ.ਐੱਫ (CRIF) ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਕ ਮੁਫਤ ਕਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹੋ। ਅਤੇ ਨਹੀਂ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ- ਇਸ ਨੂੰ “ਸਫ਼ਟ” ਤਹਿਕੀਕਾਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ 700 ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੜਤਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਘੱਟ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੇ ਬਕਾਏ ਅਤੇ ਕਰੈਡਿਟ ਉਪਯੋਗਤਾ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਦੇਖੋ। ਜਿੰਨਾ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਮਾ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਉਨਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੁਹਾਡਾ ਸਕੋਰ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਬਕਾਇਆਂ ਰਾਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੋ। ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਸੂਚੀਬੱਧ ਗਲਤੀਆਂ / ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਜਾਂਚ ਕਰੋ, ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਬਿਊਰੋ ਜਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਅਚਾਨਕ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਕਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਨੂੰ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਧਾਰ ਲੈ ਰਹੇ ਹੋ, ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਸਕੋਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਬਿਹਤਰ ਹੈ।
- ਘਟੀਆ ਕਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਕਿੰਨਾ ਚਿਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ?
ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਇੱਕ ਸੀਮਤ ਮਿਆਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੁਹਾਡੀ ਕਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। 7 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੇ ਸਾਰੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਕਸਰ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਲਈ ਘੱਟ ਮੁੱਲ ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਰੇ ਭੁਗਤਾਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਗਤੀਵਿਧੀ ਤੁਹਾਡੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਅਤੇ ਨਿਯਮਿਤ ਹਨ ਅਤੇ ਆਖਰਕਾਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਪਾਸੇ ਵੱਲ ਲਿਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਤੁਹਾਡੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ਕੌਣ ਵੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਤੁਹਾਡੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਨਤਾ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਕੇਵਲ ਤੁਹਾਡੀ ਅਨੁਮਤੀ ਨਾਲ ਹੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਰਜ਼ੇ ਅਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਵਰਗੇ ਰਿਣਦਾਤਾ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਇਜ਼ਾਜ਼ਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀ ਉਧਾਰਪਾਤਰਤਾ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਉਧਾਰ ਲਈ ਗਈ ਰਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਬਾਰੇ ਮੁੱਢਲੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਮਝਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਹੁਣ ਹੋਰ ਉਡੀਕ ਨਾ ਕਰੋ, ਇਹਨਾਂ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਇਤਿਹਾਸ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ!